Roma İmparatoru Neron tarafından 2000 yıl önce Patara’da yaptırılan ve restorasyonu hızla sürdürülen antik deniz fenerindeki yapım çalışmaları dünya tarafından da ilgiyle izleniyor.

Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık’ın, Türkiye için bir simge yapı olacağı belirttiği antik fenerin ışığı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yıl dönümünün kutlanacağı 2023’te yeniden yanacak.

Antik fenerdeki çalışmalar, Cumhurbaşkanı R. Tayyip Erdoğan’ın 2020 yılını “Patara Yılı” ilan etmesinin ardından başlamıştı. 1481’de gerçekleşen Rodos depreminden kaynaklanan tsunamiyle yıkıldığı düşünülen 26 metre uzunluğundaki deniz fenerinin 2.595 parçadan oluşan taşlarının tamamı, kazılarla gün ışığına çıkarılmış ve bölgede kurulan “taş hastanesi“nde özenle elden geçirilmişti.

Tek tek 3 boyutlu taraması yapılan taşlar, deprem simülasyonu amacıyla 3 boyutlu olarak modellenmiş ve bu taramadan sonra taşların, özel ölçüm aletleriyle taşıyıcılıkları belirlenerek; ne kadar yük kaldırabilecekleri belirlenmişti.

aa.com.tr

Yapılan bu çalışmalar günümüzde semeresini vermeyi başladı. Fenerin altı metre yüksekliğindeki podyumunun hazırlanmasının ardından, vinçlerle kaldırılan taşlar artık, önceden belirlenen yerlerine yerleştirilmeye başlandı. Roma mühendislik teknolojisiyle kasnak biçimindeki taş hatıllarla altı bölüme ayrılan kulede taşlar üçüncü hatıla kadar yükselmiş durumda.

Burada yer alan İmparator Neron’un, fenerin yapım tarihi ve hangi vali tarafından inşa ettirildiğini anlatan bilgilerin bulunduğu yazıt ile Yunus kabartması da gelinen bu yapım aşamasında yerine yerleştirildi.

aa.com.tr

Prof. Işık: “Bu kıvanç ve gurur milletimindir”

Patara Deniz Feneri’nin Türkiye’nin geleceğinde önemli bir yeri olacağına inandığını belirten Patara Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık yaptığı açıklamada: “Kumun altından deniz fenerinin 3 bine yakın taşını tek tek çıkartan insan olarak bu yapı ile müthiş bir gönül bağım var. Fener yükseldikçe bir evladı büyütür gibi hissediyorum. Fenerin ışığı Cumhuriyetimizin 100. yılında yeniden yanacak. Yazıtında olduğu gibi bu feneri, ülkemizin, dünyanın selametli günleri için insanlığa teslim etmiş olacağız.” dedi.

Roma’nın en önemli adlarından imparatorlarından birinin, Türk biliminin katkısıyla Patara’da sonsuza kadar anılacağını söyleyen Prof. Işık, “Bu fener Türk bilim insanlarının aklıyla, fikriyle, çalışmalarıyla ortaya çıkıyor. Ülkenin ekonomik gücünün böylesine bir anıt eseri ayağa kaldırmaya yettiğine olan gücünün göstergesi. Bu kıvanç ve gurur milletimindir.” diye konuştu.

Fenerin yapım sürecinin tüm dünya tarafından ilgi ile izlendiği belirten Prof. Işık, sözlerini şöyle sürdürdü:

“İspanya’nın La Coruna kentinin ambleminde Patara’daki deniz fenerinden 50 yıl sonra yapılmış deniz feneri bulunuyor. La Coruna’daki o deniz fenerinin 1800’lü yıllarda yapılan restorasyonla dış görüntüsü tamamen değişmiştir. Biz burada kendi taşlarıyla orijinal haliyle ayağa kaldırıyoruz. Türkiye için bir simge yapı olacaktır. Hem Patara’nın hem deniz fenerinin UNESCO’nun kalıcı dünya miras listesinde yer alması için çaba içerisindeyiz ve bunu başaracağımıza inanıyorum.”

(Kaynak: aa.com.tr)

Patara Antik Kenti’nde Roma İmparatoru Neron tarafından yaptırılan orijinal deniz fenerinin taş malzemeleri ile yeniden inşası için hazırlanan restitüsyon projesinde sona yaklaşıldı.

Ayrıca fenere ait orijinal taş malzemenin tek tek incelendiği bir taş hastanesi oluşturuldu.

Üzerinden geçen yüzyılların, tanımsız bir taş yığını görünümüne getirdiği tarihi yapının çevresinde yapılan arkeolojik kazılarda yapıtın orijinal malzemesi olan taşlar, gün yüzüne çıkarıldı. Bu taşların, alanda kurulan “taş hastanesi”nde incelenerek, değerlendirilmesi ve temizlenmesi süreci ve yapıtın ayağa kaldırılması için başlatılacak çalışmalar,  Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık‘ın eşgüdümüyle yürütülüyor. Ayrıca Bilim Kurulu gözetiminde yapıtı restore edecek olan yüklenici firma da alana şantiyesini kurdu.

Taşların titiz bir çalışmayla tek tek elden geçirildiğini belirten Işık, “Fener adeta taş taş üstünde yükselmeye başlayacak. Bu gerçek anlamda bir hastane. Yapıya iade edilecek orijinal blokların her biri bu hastanede tek tek lazer taramadan geçirilecek, 3 boyutlu modellenecek. Bu modellerin yine 3 boyutlu çıktısı alınacak. Böylece fenerin bütün orijinal bloklarını lego taşı gibi elde edip bütün denemelerimizi, kurgulamalarımızı daha önceden oluşturduğumuz restitüsyon projesinde kontrol etme fırsatına sahip olacağız.” diyen Arkeolog Işık sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu taramadan sonra taşlar özel ölçüm aletleriyle taşıyıcılıkları ölçümlenecek. Ne kadar yük kaldırabilecekleri tespit edilecek. Çünkü birinci metrede bulunan bir taş 26 metre yükü taşıyabilecek mi? Ona bakacağız. Kılcal çatlakları olanların onarımı, güçlendirilmesi yapılacak. Taşlar, üzerlerinde birçok tetkik, operasyon yapıldıktan sonra yerlerine konulacak. Çok büyük sorumluluk isteyen bir restorasyon çalışması. Bütün bu çalışmaları taş hastanesinde gerçekleştireceğiz.“

Deniz fenerindeki taşların oldukça iyi, dayanıklı ve sağlıklı durumda olduğunu kaydeden Işık, bu avantajı da kullanarak feneri olabilecek en kısa sürede ayağa kaldırmayı hedeflediklerini belirten Işık, “Patara’daki fener dünyadaki ilk deniz feneri değil ama kendi orijinal malzemesiyle ayağa kaldırılabilecek olan tek fener olacak.” dedi.

(Kaynak: aa.com.tr)

“Abora-IV” gemisi, yeni evi Patara’da

Arkeolog Dr. Dominique Görlitz tarafından tasarlanan ve antik dönemin gemicilik teknikleriyle inşa edilen “Abora-IV” gemisi, Bulgaristan’ın Varna Limanı’ndan 01 Ağustos 2019 tarihinde deniz açılmıştı.

Görlitz, Abora-IV gemisini, Patara Antik Limanı’nda sergilenmesi koşuluyla, Türk makamlarına hediye etmeyi arzu ettiğini belirtmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkilileri tarafından da onaylanan bu öneriyle, Abora-IV‘in Patara Antik Limanı’nda kalıcı olarak sergilenmesi kararı alınmıştı.

‘Barış ve uluslararası anlayış için yelken açmak‘ sloganıyla Karadeniz’den Akdeniz’e yol alan, 14 metre uzunluğundaki gemi, seyir planlarını tamamlayarak; 20 Eylül’de kaptanın ve mürettebatının törenle karşılandığı Kaş Limanı‘na demirledi.

Teknenin limana aborda olmasının ardından Abora IV, karaya çekildi ve  zarar görmemesi için gövde dışında tüm yapısal öğeleri sökülerek; TIR dorsesine yüklendi. Antik liman yerleşkesine taşınmasının ardından, tüm gövdesi yeniden birleştirilecek olan Abora IV, artık yeni evi olan Patara Antik Limanı‘nda sergilenecek.

Taşınma sürecini twitter hesabı üzerinden görseller ve video görüntüleri ile paylaşan Prof. Dr. Havva İşkan Işık, duygularını ‘Abora IV Patara’da başardık. Teşekkürler‘ sözcükleri ile özetledi.

 

(Kaynak: denizhaber.net, denizcitoplum.com)