Amerikan tersanelerinde üretilen son buharlı yat olarak bilinen 123 yaşındaki “Cangarda”, Rahmi Koç Müzesi tarafından satın alındı.

100 yılın üzerindeki yaşamı boyunca tanınmış işadamları arasında el değiştiren ve bir dönemin önemli siyasi figürlerini ağırlayan Cangarda, son sahibi olan Dr. McNeil tarafından Belfast’taki Front Street Tersanesi’nde bağlı bulundurulmaktaydı. Ancak, 2021 yılında McNeil’in hayatını kaybedince, “Cangarda” atıl durumda kalmıştı. Front Street Tersanesi’nde bekleyen yat, 2024 Eylül ayında Rahmi Koç Müzesi tarafından satın alındı. 

Kendisi için ne kadar ödendiği Müze tarafından henüz açıklanmayan yat, bir yük gemisine yüklenerek, Haliç’te konumlu İstanbul Rahmi M. Koç Müzesi’ne doğru yola çıktı.

Cangarda’nın Kısa Tarihi

İşadamı Charles Canfield tarafından verilen siparişle 1900’lü yılların başında ABD’nin Delaware kentindeki ünlü tersanelerinden bir olan Pusey & Jones üretilen ve 1901’de tersane tezgahından suya indirilen yat, 46 metre boyunda, 4.33 metre enine sahipti. Dört büyük kamarasında toplam dokuz kişiyi rahatlıkla ağırlayabilecek biçimde tasarlanan tekne, kullanıcılarının geniş güvertesinde uzun zaman geçirmelerine olanak sağlıyordu. Güvertenin üretiminde kullanılan ağaçlar Küba’dan özel olarak getirtilmişti.

Charles Canfield, yata kendi soyadının ilk üç harfi ile karısının kızlık soyadı olan Gardner’i birleştirerek “Cangarda” ismini vermişti.

G. Taylor ve Mary Fulford

Canfield, 1904 yılında, Cangarda’yı Kanada’da yaşayan iş adamı George Taylor Fulford 100 bin dolara sattı. Cangarda’nın ismini değiştiren Fulford, Mary olan karısının ilk iki harfini, George, Dorothy ve Martha isimli çocuklarının da isimlerinin ilk iki harflerini alarak yatın adını “Magedoma” koydu.

Senatör Fulford, 1905 yılında, geçirdiği bir kaza sonucu sonucu hayatını kaybetti. Böylece yatın mülkiyeti, Senatör’ün eşi Mary Fulford’a geçti. Mary Fulford’un Magedoma yatında verdiği davetlerde çok üst düzey misafirleri ağırlıyordu. 1927’de günü verdiği bir akşam yemeğine; 1936’da İngiltere tahtına 8. Edward olarak oturacak olan dönemin Galler Prensi, İngiltere Başbakanı Stanley Baldwin ile halef selef Kanada başbakanları Wilfrid Laurier ile Mackenzie King konuk olmuşlardı.

Cameron Peck

Cameron Peck 1951 yılında Magedoma’yı satın aldı. Yatın tamamen restore edilmesini istiyordu ancak Cameron Peck’e ağır bir hastalık teşhisi konuldu bunun üzerine Peck, yatı satışa çıkarttı.

Frederick Burtis Smith

Buharlı yatlara özeli bir ilgisi olan Frederick Burtis Smith, kendisiyle yaşıt olan Magedoma’yı 1954 yılında satın aldı ve ona orijinal ismi olan “Cangarda”yı yeniden verdi. O dönemde hareket edemeyecek durumda yat,olan New York’taki Rochester’e çekildi. Smith, 29 yıl boyunca, sabit olarak limana bağlı duran Cangarda’da yaşamını sürdürdü. 1983 yılında Cangarda’yı 150 bin dolara sattı. 

Richard Reedy

Tekneyi satın alan Richard Reedy, tekneyi bağlı durduğu iskeleden kurtarıp, baştan sona bir restorasyon görmesi için Boston kentine götürdü. Cangarda için 850 bin dolardan fazla para harcayan Richard Reedy’nin sağlığı bozulunca tüm işler durdu. 1999’a kadar kullanılmadan kalan tekne Boston Limanı’nda, batarak sulara gömüldü.

Elizabeth Meyer

Bulunduğu liman yetkilileri tarafından hurda olarak satışa çıkarılması düşünülen yat, Richard Gerry’nin mirasçıları tarafından Elizabeth Meyer’e bağışladı.  Elizabeth Meyer klasik yatları yeniden hayata kazandıran bir şirketin sahibiydi. Cangarda’nın batık gövdesi suyun altından çıkartıldı. Tekneye 500 bin dolar harcayan Elizabeth Meyer, bu onarım miktarı karşılığında onu satışa çıkarttı.

Robert McNeil

Amerika’nın en büyük biyomedikal yatırım şirketlerinden birinin sahibi olan Dr. Robert McNeil hurda haldeki Cangarda’yı 2002 yılında satın aldı ve onu restorasyonu yapılması için yeniden Elizabeth Meyer’e teslim etti. Cangarda’nın restorasyonu 2007 yılında bitti. Dr. McNeil pek çok defa Cangarda ile denize açılma olanağı buldu. McNeil, Cangarda’yı evinden bir saat uzaklıktaki Front Street Tersanesi’ne bağlıyordu. Burada yatın hem bakımları yapılıyor hem de Dr. McNeil’in bir sonraki seyahati için hazır tutuluyordu. Ancak 2021 yılında hayatını kaybedince, sahipsiz kalan Cangarda, Rahmi Köç Müzesi tarafından satın alınacağı 2024 yılına kadar burada kaldı.

(Kaynak: luxuryyachtcharters.com, patronlardunyasi.com)