Lanetlenmiş Bir Kaptanın Öyküsünü Anlatan “Uçan Hollandalı” Operası Yeni Yorumu ile Sahnede
Richard Wagner’in başyapıtlarından biri olan Uçan Hollandalı Helsinki’de bulunan Finlandiya Ulusal Opera ve Balesi‘nde 14.09.2018- 11.10.2018 tarihleri arasında sahnelenecek.
Opera, sonsuza dek dünya denizlerinde seyir yapmakla lanetlenen kaptanın öyküsünü anlatıyor. Lanet, kaptanın ancak yedi yılda bir karaya çıkmasına izin vermektedir. Bu laneti, ancak aşkına sadık bir kadın bozabilecektir.
Günümüzün önemli yönetmenlerinden Kasper Holten, bu başyapıtı yepyeni bir yorum ile sahneye taşıyor. Oyun, kentsel bir çevrede ve uluslararası sanat ticaretinin hırçın dünyası içinde Wagner’in dile getirdiği denizin ve aşkın gücünü anımsatan bir yapım olarak gerçekleştiriliyor.
Bu oyunda lanetli kaptanı bu korkunç kaderden kurtaran kadın, aslında bu oyunun ana karakterini oluşturuyor. Holten burada güzel bir tespitte bulunarak şunları söylüyor:
“Neredeyese tüm opera tarihi, aşkı olan bir adamı özgür kılmak için kendini feda eden kadın öyküleri ile dolu” “Ancak günümüzde bu kadın ve erkek arasındaki rollere ilişkin olarak kavrayışımız çok daha farklı. Uçan Hollandalı’da benim amacım Santa’nın gerçekte kim olduğunu sormak. Santa’nın oyundaki karakteri yalnızca kendini feda etmek değil. “
Uçan Hollandalı’nın librettosunda denize, fırtınalara ve gemilere ilişkin çok sayıda öğe var. Ancak bu yorumda bu öğeler doğrudan sahnelenmemekle beraber; örtülü olarak oyunda yer alıyor.
Holten, bu yaklaşımla ilgili olarak şunları söylüyor:
“Eğer dikkatlice bakarsanız burada oyunda yer alan fırtınanın sanatsal esin anlamında bir metafor olduğunu görebilirsiniz.”
Holten, ayrıca okyanustaki bir başka anlam seviyesini tespit ederek, şunları söylüyor.
“Hepimizin günlük yaşamında, kesintisiz bir akış biçiminde; yolculuk, havalanı, kablosuz internet bir fırtına gibi yer alıyor. Bu gerçek ruhlarımızı, tıpkı bir parçacık gibi, tüm dünya ile bir uyum içinde titreştiriyor. Ancak bazen bu canımıza tak ediyor. Bu fırtınaya daha ne kadar dayanabiliriz?”