Avustralya Ulusal Deniz Müzesi’nde Sergilenen 19.Yy’a Ait İçki Kaseleri, Sidney Koyu’nun Erken Dönem Betimlerine Yer Veriyor.
Adı bilinmeyen Çinli bir zanaatkar tarafından üretilen ‘Sidney İçki Kaseleri’, Avustralya Ulusal Deniz Müzesi’nde sergileniyor.
Yüzeylerinde Macquarie Dönemi (1810-1821) Sidney’inin el işi boyama bir görünümü yer alan bu tarihi kaseler, kentin ve limanın erken dönemindeki yerleşimine ilişkin önemli bir belge niteliği taşıyor.
Kanton (şimdi Guangzu) kentinde, İngilizlerin 1778’de Sidney Limanının güney kıyısına yerleşmelerinden neredeyse 30 yıl önce üretilen kaseler, Çin’den ithal edildiği bilinen tek iki örnek olmaları nedeniyle oldukça özgün tarihi bir niteliğe sahipler. Kaselerden biri, Yeni Güney Galler Bölgesinde bulunan Devlet Kütüphanesi’nin koleksiyonunda bulunurken, diğer ise; Deniz Müzesi’nin Ulusal Deniz Koleksiyonu’nun parçası durumda.
Her ne kadar kaselerin kökeni hakkında oldukça çok bilgiye sahip olunmasına karşın; kaselerin sipariş veren kişi ve siparişin nedeni hakkında hiç bir bilgi bulunmuyor. Her ikisi de bugün ait oldukları saygın koleksiyonlara, Devlet Kütüphanesi’ne 1926 yılında ve Deniz Müzesi’ne 2006 yılında, bağışlandıkları için günümüze kadar sağlam biçimde ulaşmış durumdalar.
Kaseler, erken dönem 19. yy Sidney kentinin birbirine karşı konumlarda yer alan bakış noktalarından Sidney Limanını betimleyen geniş açılı görünümlerini yüzeylerinde barındırıyorlar. Kütüphane koleksiyonu ait olan ilk kase Sidney Koyu’nun Tubowgule olarak adlandırılan doğu tarafından görünüme, Deniz Müzesi koleksiyonundan kase ise; Tallawoladah olarak adlandırılan Dawes Point’ten batı yönüne doğru görünüme yer veriyor.
sea.museum
Kütüphane koleksiyonu ait olan ilk kase üzerinde Sidney Koyu’ndan doğu kıyı betimleniyor
sea.museum
sea.museum
Deniz Müzesi koleksiyonu bünyesindeki kase Dawes Point’ten batı yönüne doğru görünüme yer veriyor
sea.museum
Bunlara ek, olarak geleneksel Çin el sanatlarına ait porselen kalem işi süslere yer verilen kaselerin iç yüzeylerinin merkezinde küme halinde betimlenen kalemişi Abojin figürleri bulunuyor.
sea.museum
Kaselerin, 1818 yılının Sidney kentini; ambarlarıyla, yük iskeleleriyle ve giderek özelleşen işlevlere kavuşan kamu ve özel yapılarıyla, tam bir doğrulukla betimlediğini belirten müzenin Satın Alma ve Geliştirme Bölüm Başkanı Daina Fletcher, “Tüm bu inşa faaliyetleri kuşkusuz koloninin gelişimini ve artık sürgün olarak gönderilen bir yer olmaktan, büyük bir kente doğru serpilmesini taçlandırmak amacıyla yapılmaktaydı.” diyerek yapılı çevrenin o dönem için temsil ettiği anlamın altını çiziyor.
(Kaynak: sea.museum)
ANMM ‘deki “Hawai’nin Sınırlarının Ötesinde: Küreselleşşen Sörf” Sergisi, Sörf Kültürünün Avustralya’daki Başlangıç Yıllarını Konu Alıyor
Avustralya Ulusal Deniz Müzesi’de açılan, Daina Fletcher küratörlüğünü üstlendiği, “Hawai’nin Sınırlarının Ötesinde: Küreselleşşen Sörf” başlığını taşıyan sergi, sörf kültürünün Avustralya’daki ilk adımlarını ve yükselişini Jack Eden’ın arşivinden fotoğraflarla anlatıyor.
1960 yıllarda Avustralya‘da sörf sporu, 18 yaşındaki Avustralya‘lı sörfçü Bernard Farrelly‘in öncülüğüyle büyük bir yükselişe geçer. Bunun nedeni, 1963 yılında Hawai‘de düzenlenen “10. Makaha Sörf Şampiyonası”na katılan Farrelly‘in, Hawai‘li olmayan ilk sporcu olarak kazandığı bu yarış ile birincilik kupasını ülkesine götürme başarısını elde etmesidir.
Bundan çok kısa bir süre sonra, 1964 yılında Sidney‘in Manly Kumsalında düzenlenen dünyanın ilk sörf şampiyonası izlemek için 65.000 den fazla insan biraraya gelir. Yarışta Bernard Farrelly ve Phyllis O’Donnell elde ettikleri başarı ile dünyanın ilk şampiyonasını kazanan kadın ve erkek olarak adlarını tarihe yazdırırlar.
1.Jack Eden’in kadrajından 1964 yılında düzenlenen ilk sörf şampiyonasından; Bernard Farrely
ANNM’deki fotoğraf sergisi, sörf sporunu, 1960’ların Avustralya‘sında döneminin spor etkinlikleri arasında en rağbet gören eğilimine dönüştüren Farrelly‘in ödül kazandığı bu iki önemli, ikonik sörf yarışını konu alıyor. Waikiki Sörf Kulübü tarafından düzenlenen Makaha yarışı, resmi bir niteliği olamamakla beraber, sörfün zirvesi olarak kabul görmekteydi. Farrelly‘in Makaha yarışında kazandığı başarısı ile aldığı ağaçtan yontularak yapılmış Havai-Makaha‘lı sörfçü savaşçı betimine sahip kupa ve 1964 yılındaki Manly kumsalında düzenlenen ilk dünya açık sörf şampiyonasında kazandığı küre biçimine sahip gümüş kaplamalı şampiyon kupası müzede sergileniyor. İlk defa sergilenen 60 yıl önce Farrelly tarafından kazanılmış bu ödüller, aynı zamanda kültürel mirası, uğrunda koşulan amaçları ve spordaki dönüşümü de dile getiriyor.
2. Ferrelley’in kazandığı iki ödül, 60 yıl sonra ilk kez ANNM’de sergileniyor.
Sergi, ayrıca dönemin efsanevi sörf fotoğrafçısı ve Surfabout dergisinin kurucularından Jack Eden‘in (1931–2019) arşivinden küçük bir fotoğraf seçkisine yer veriyor. 1960’lı yılların ortalarında 24 sayı yayımlanan bu dergi, o dönem Avustralyalı söfçülerin ulaşabildiği ilk yayın olma özelliğine sahipti.
Ayrıca film yapımcısı, yayıncı ve fotoğrafçı Bob Evans‘ın çıkarmış olduğu Surfing World dergisi de dönemin önemli yayınlarından biri olmuştur. Eden ve Evans, sörf kültürünün Avustralya‘da adeta patlayarak, yaygınlaşmasının yollarını açmışlardır.
(Kaynak: sea.museum)