İzmir Aliağa’da bulunan Kyme Antik Kentinin sınırları içinde yapılması planlanan Nemrut Körfezi Limanı imar planı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı.
Antik kent ve limanın bitişiğindeki 1. derece arkeolojik sit alanı, İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararı ile 1. dereceden 3. dereceye düşürülmüştü. Arkeolojik Sit alanı içinde kalan bölgede, dolgu ve inşaatlarla deniz doldurularak; iskele ve Ro-Ro rampası yapılacak.
11 Ağustos 2020’ye kadar askıda kalacak olan Bakanlık tarafından onaylanan plana yönelik olarak yapılan açıklamada; liman inşaatının yapılacağı alanın, İzmir 2 Numaralı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu‘nun 30.09.1990 gün ve 2253 sayılı kararı ile I. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edilen Kyme Antik Kenti’nin, III. Derece kısmı içinde kaldığı belirtildi. Planlama alanının doğusu ve güneydoğusunda 1.Derece Arkeolojik Sit Alanı bulunduğuna dikkat çekildi.
Ancak, antik kent ve limanın bitişiğindeki 1. derece arkeolojik sit alanı, İzmir 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 28.03.2019 tarihli 11049 sayılı kararı ile 1. dereceden 3. dereceye düşürülmüştü.
Sit Alanına, İskele ve Ro-Ro Rampası
Onaylanan planla, kara tarafından yaklaşık 760 metre uzunluğunda, 25 metre genişliğindeki mevcut iskelenin; yaklaşık 50 metre kuzeyine ve kara tarafından yaklaşık 255 metre batısına 13.760,13 m2 ’lik dolgu yapılacak.
Şuanda var olan iskelenin güneyinde; güneye doğru yaklaşık 276 metre, kara tarafından batıya doğru yaklaşık 320 metre genişletilerek 87.977,12 metrekare de dolgu gerçekleştirilecek. Planlanan dolgu alanının güney ucuna yaklaşık 55 metre genişliğinde, 342 metre uzunluğunda, 18.841,30 metrekarelik bir iskele yapılacak.
Ayrıca iskele ile dolgu alanının birleştiği noktada 30 m. x 40 m. ebatlarında bir Ro-Ro rampası yerleştirilecek.
Avukat Mercan: Antik kentin denizle bütünlüğü bozulmamalı.
Konuyu değerlendiren Avukat Şehrazat Mercan, “Planlanan alan kara değil deniz alanı. Burası 1. Derece Arkeolojik Sit Alanı iken; Bodrum Sualtı Müzesi arkeologları incelemiş, rapor hazırlamışlar. Buralar deprem geçirmiş yerler. Ne olduğunu bilemeyiz. Burada yapılan iş, belli ki limanı yapmak için. Yoksa Antik Kyme Kenti’ni korumak için değil. Aslında, koruma amaçlı imar kanunlarının amacı, o kenti korumak ve geleceğe taşımak olmalı. Ama bizde koruma amaçlı imar planları ticari faaliyeti yapmaya yönelik olduğu için bu raporlarla geçiştiriliyor. Antik kentin denizle bütünlüğünü bozduğunuz zaman onun bir şeyi kalır mı? Efes’in su yolu açıp, denizle buluşturmaya çalışıyorsun, buranın denizle bağlantısını kesiyorsun. Burası bir antik liman kenti. Yapılan koruma amaçlı değil; yapma amaçlı imar planı oluyor.” dedi.
Kyme Antik Kenti
Kuzey Yunanistan’dan gelen halklar tarafından İ.Ö. 11. yüzyılın ortalarında kurulmuş. 12 Aiolis kentinin en büyüğü olan, Kyme, o dönemde deniz yoluyla yapılan ticaret sayesinde ekonomisini geliştirerek, madeni para (sikke) basan ilk şehirlerden biri oldu. Önce Aiolis Birliği’nin önderi, sonrasında ise Atina Birliği’nin üyesi olan Kyme, Ege şehirlerinin politik tablosu içinde önemli bir yere sahip olmuş ve İ.Ő. 4. yüzyılın ikinci yarısında dikkat çeken bir ticaret merkezi.
Hellenistik Dönemde (İ.Ö. 323-31) tiyatronun, iki tepe arasındaki sur duvarlarının, kıyıdaki portiğin, güney tepedeki yerleşim alanının, mendireğin genişletilmesi gibi bazı önemli anıtların inşasıyla birlikte kentte yeniden düzenlemeye gidilmiş. Kyme Antik Kent, bu dönemde de önemli bir ticari merkezi olma konumunu koruyor.
Theogonia‘nın yazarı olan Hesiodos‘un babasının ve Grek tarihçi Ephorus’un burada doğduğu belirtiliyor.
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Akın Ersoy, Kyme’nin Batı Anadolu’nun önemli liman kentlerinden biri olduğunu, İzmir Müze Müdürlüğü denetiminde yapılan kazılarda çok sayıda madeni paraya rastlandığını da belirtti. Ersoy, “Zenginliği sadece limandan değil, tarımdan da kaynaklanıyor. Ama 14’üncü ve 15’üncü yüzyıllarda artık önemini kaybediyor. Antik kentte 12’nci yüzyılda inşa edilen bir liman kalesi bulunuyor. Batı Anadolu’nun Türklerin eline geçme aşamasında bu kale, Çelebi Mehmet tarafından ele geçirildi” dedi. Ersoy, bölgenin önemli anılar barındırdığını ve alanda önemli yapıların olduğunu söyledi.
(Kaynaklar: ekolojibirligi.org, egeligazete.com, gercekizmir.com, görsel: isaretgazetesi.com.tr)