Stella Maris Vallejo’nun “Portekiz Deniz Feneri Aileleri” başlıklı belgesel nitelikli resim sergisi, Portekiz Deniz Müzesi’nde açılıyor.

Portekiz Ulusal Deniz Kurumu’nun bünyesindeki ‘Deniz Fenerleri Müdürlüğü’nün geniş arşivinden yararlanılarak oluşturulan fotoğraf seçkisi üzerinde temellenen sergi, deniz feneri işçilerinin geçmiş yaşamlarının ve bugününün görünümünü ortaya koyarken, 40 yıldan daha uzun bir tarihsel süreç içinde özellikle deniz feneri ailelerinin günümüze kadar geçirdiği dönüşüme odaklanıyor.

Sergi, tablolar aracılığıyla, Portekiz’deki deniz feneri ailelerinin tarihlerini aktarmayı ve deniz fenerlerinin, hem geçmişte, hem günümüzde ve de Portekiz’in geleceğinde üstlenecekleri görevleri her zamankinden daha görünür hale getirmeyi, tanıtmayı ve anımsatmayı önceliyor.

Böylece bu çalışan sınıfın, boş zaman etkinlikleri, uğraşları (hobi vbg.) ancak özellikle aile yaşamları bakımından ele alan tablolar, Portekiz deniz feneri ailelerine yönelik tarihsel anlatımın daha da ayrıntılara inilerek ele alınmasına olanak veriyor.

6 Mayıs 2023 tarihinde açılacak olan sergi, 10 Eylül 2023’e kadar görülebilecek.

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

Dönemin oşinografiye tutku duyan iki egemeni Monako Prensi 1. Albert’in ve Portekiz Kralı Dom Karlos’un dostluğunun anısına bir saygı niteliğindeki “Oşinografi Tutkunu Arkadaşlar – 1. Albert ve Portekiz 1873-1920” başlıklı sergi, Portekiz Deniz Müzesi’nde düzenleniyor.

Sergi, 1. Albert’in, Portekiz egemenliğindeki Madeira Adası, Azor Adaları ve Lizbon çevresinde gerçekleştirdiği yolculuklara ilişkin görsellere ve belgelere yer veriyor.

Portekiz ve Monako arasında çok sayıda ilişki bulunmakla beraber, Monako prensi I. Albert’in özellikle Azor Adalarında gerçekleştirdiği oşinografik amaçlı gezi, Portekiz’le arasında olan var olan bağı, denize duyulan su götürmez tutku bağlamında daha da perçinlemişti.

Oşinografiye ilişkin bu ilgi, o dönemin Portekiz Kralı olan I. Karlos tarafından da benzer biçimde paylaşılmaktaydı. Hatta kralın bu konudaki yüksek ilgisi nedeniyle, Portekiz’in ana kara kıyısı boyunca oşinografik keşifler gerçekleştirilmişti. Okyanusların sağlayacağı olanakları yüz yıl daha önce fark eden bu her iki ad da, denizlere, denizlerin faunasına ve florası üzerine yapılan çalışmalarına öncülük yapmışlardı.

Monako Prenslik Sarayı’nın ve Monako Oşinografi Müzesi’nin arşivlerindan yararlanılarak oluşturan sergi, Portekiz Deniz Müzesi’nin I. Alberto Komitesi’yle gerçekleştirdiği işbirliği ile Monako Prensi 1. Albert’in ölüm yıl dönümünün 100. yıl anma etkinliklerinin bir parçası olarak düzenleniyor.

“Oşinografi Tutkunu Arkadaşlar – 1. Albert ve Portekiz 1873-1920” başlıklı sergi, 15 Ekim – 18 Aralık 2022 tarihleri arasında Portekiz Deniz Müzesi’nde görülebilecek.

(Kaynaklar: ccm.marinha.pt, princealbert1.mc)

Portekiz Deniz Müzesi’nde açılan “Fuzileiros: 400. Yıl” başlıklı sergi, Portekiz deniz piyadelerine ilişkin olarak; bu özel birimin kullandığı askeri donanımdan, kurumsal tarihine dek, önemli bir kültürel ve tarihi birikimi izleyicilerin ilgisine sunuyor.

Portekiz’de 400 yıl önce oluşturulan ilk silahlı güç olan Deniz Piyadeleri, hem denizde hem de karada savaşabilmeleri amacıyla oluşturulan the Rosary of the Armada da Coroa de Portugal’ın ortaya çıkardığı geleneğin devamı olarak görülüyor. Her ne kadar Portekiz Kraliyet Donanmasının bir parçası olarak resmi kurulma tarihi, Nisan 1621 olarak belirtilse de aslında Fuzilieros*‘un varlığı, Hindistan’da konumlu bulunan garnizonların, bu ülkede bulunan cephaneliklerin yönetilmesi ve birliklerin silahlarının bakımı konusunda eğitilmesi amacıyla kurulan birimlerin tarihi olan 1585 yılına kadar geri götürülüyor.

ccm.marinha.pt

ccm.marinha.pt

Sergi, ziyaretçilerini 400 yıllık tarihi bir yolculuğa çıkararak, deniz piyadelerinin yüzyıllara yayılan farklı kuşaklarının elde ettikleri başarılara ilişkin olarak bilgi edinebilmelerine olanak sağlıyor. Öte yandan farklı coğrafyalarda gerçekleştirilen askeri nitelikli görevler, kullanılan silah tipleri ve çeşitli türdeki askeri donanım üzerine de bilgi veren sergi, yurtseverlik kavramı çerçevesinde inşa edilen ortak kurumsal değerleri ortaya koyan kuramsal bir içeriğe de yer veriyor.

Ayrıca deniz piyadelerinin yer aldıkları çeşitli görevlerdeki yaşadıkları fiziksel ve ruhsal zorlukların izleyiciler tarafından deneyimlenebilmesi amacıyla; ziyaretçiler, içinde arttırılmış gerçeklik teknolojisinin ve videomapping gösterilerinin de yer aldığı, çeşitli sanal ve etkileşimli teknolojilere önemli oranda yer verilen çok boyutlu bir yolculuğa çıkarılıyor.

.

ccm.marinha.pt

.

ccm.marinha.pt

Sergi, 18 Nisan 2022 tarihinde kadar Portekiz Deniz Müzesinde ziyarete açık olacak.

(* Latince “ateş çıkaran taş” sözcüğü anlamında gelen focilis’ten türeyen ‘fuzil’, çakmak taşının ateşleme mekanizmasında yer alan ilk dönem silahlarını tanımlamak için kullanılmaktaydı. Bu sözcükten kökten evrilen Fuzileiro sözcüğü, böylece; taşınabilir uzun namlulu tüfekle donanmış/taşıyan asker anlamına gelmeye başlamıştır.)

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

Portekiz Deniz Müzesi’nin Galeotas Pavilyonu’nda Stella Maris Vallejo’nun “Portekiz’de Kadın Balıkçılar” adlı sergisi açıldı.

Vallejo’nun 24 adet yapıtını içeren sergi, balıkçılık iş kolunda geçmişten günümüze yer alan, Portekiz’li çalışan kadınlara adanmış özel bir sergi.

Sergi, Portekiz‘deki kadın balıkçıların portreleri üzerinden bu işkolu içindeki kadınların konumlarını tanıtmayı ve daha fazla görülebilir bir duruma getirmeyi amaçlıyor.

Etkinlik, geçmişten ve günümüzden kadar gelen bir süreç içinde, balıkçı kadınları onurlandırmayı amaçladığı gibi; aynı zamanda balıkçılık dünyasının içine eklemlenen yeni eğilimleri ve farklı çevresel, ekonomik, toplumsal ve ekonomik bağlamlara göre biçimlenen rollerin de bir görünümünü gözler önüne seriyor.

Her bir yapıt için tema seçimi, tarihi ve etnografik incelemeye dayanıyor.

Tablolar, Portekiz kadınlarının balıkçılık işkoluna ağırlıklarını koymalarına yönelik ayrıntılı tarihi kayıtlarına da yer verecek biçimde, balıkçılığın hem karada hem denizde pek te alışılmış olmayan yönlerini ortaya koyuyor.

Sergi, bu benzersiz topluluğun geçmişini, bugününü ve geleceğini, biçimlerin ve renklerin dili aracılığıyla aktarmaya çalışıyor.

Stella Valejo

Arjantin‘in Buenos Aires kentinde doğan Vallejo, genç yaşlarından itibaren “deniz”le ve sanatın farklı anlatım araçları ile güçlü ilişkiler kurmuş bir sanatçı. Uzun bir kariyer yaşamın ardından Portekiz’e yerleşen Vallejo, burada resim yapmaya başladı. Deniz insanlarına karşı derin bir saygı ve hayranlık besleyen sanatçı, kendisini de kendi kendini yetiştirmiş bir ressam olarak tanımlıyor.

Sanatçının bireysel sergileri ve katıldığı çok sayıda karma sergisi bulunuyor.

“Portekiz’de Kadın Balıkçılar” sergisi, 28 Şubat 2021 tarihinde kadar Portekiz Deniz Müzesi‘nde sanat izleyicilerinin karşısında olacak.

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

Portekiz ve dünya denizcilik tarihinin en önemli yolculuklarından biri olan Hindistan yolunun 1498 yılında bulunmasına tanıklık eden Başmelek İsrafil’in ahşap betimi, Portekiz Deniz Müzesi’nde sergilenen en ve eski değerli yapıtlar arasında yer alıyor.

08 Ağustos 1497 tarihinde Vasco de Gama, Hindistan‘a doğru yolmak çıkmak üzere Tagus ırmağından denize açıldı. Kendi yönetiminde olan “São Gabriel”e (São-Aziz) ve erkek kardeşi Paulo da Gama yönetiminde olan “São Rafael”e adlarını taşıyan iki ana gemiye, destek amacıyla kullanılan iki gemi daha eşlik etmekteydi.

Mürettebatın sayısız sorunla baş etmek zorunda kaldığı 10 ay süren yolculuk sonunda, Portekizli denizciler ilk hedeflerine 20 Mayıs 1498 yılında ulaşmayı başardı. Böylece sonradan “Hindistan Yolu” olarak tanımlanacak olan Avrupa kıtası ile Hindistan arasındaki doğrudan deniz yolu başarı ile tamamlanmış oluyordu.

Dönüş yolunda Paulo da Gama‘nın kaptanlığını yaptığı “S. Rafael”, yaşanan bir deniz kazası nedeniyle battı ve gemiden yalnızca Başmelek İsrafil‘in ahşap betimi kurtarıldı. De Gama, bu kazanın ardından kardeşini onurlandırmak için yolculuklarında bu betimi taşımaya başladı. İşte bu yapıtı bu denli büyük bir değere sahip olmasının nedeni de, Portekizli denizcilerin Hindistan‘a varışına tanıklık etmesi ve yaşanan deniz kazasından kurtulmuş olması.

Ahşap betim, Vasco de Gama ile yeniden Hindistan‘a gitti ve büyük kaşifin yaşamını yitirdiği tarih olan 1524 yılına kadar orada kaldı. 1600 yılında De Gama‘nın büyük torunu D. Francisco da Gama tarafından yeniden Portekiz‘e geri getirildi. Vasco de Gama‘nın kemiklerinin Jerónimos Manastırı‘na taşınmasının ardından bu değerli yontuda manastıra ancak 1880 tarihinde gelmiş oldu.

1950 tarihinde Deniz Müzesi‘ne bağışlanan Başmelek İsfail yontusu, bugün müzenin sahip olduğu en değerli ve en eski yapıtlardan biri olarak sürekli sergilenen tarihi nesneler arasında yer alıyor.

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

Portekiz Deniz Müzesi, 1953 yılında Monako’da düzenlenen “Snipe Sınıfı Dünya Şampiyonası”nda kupayı Portekiz’e taşıyan sporcuları ve tarihi yarışı belgeleyen görsellere, müzenin internet sitesindeki “Efemeralar” başlıklı tarih dizisinde,  yarışmanın düzenlendiği yıl dönümünde yer verdi.

5 Eylül 1953 yılında Monako’da düzenlenen Snipe Sınıfı Dünya Şampiyonası’nda Antonio Jose Conde Matins ve Fernando Lima yarıştıkları “Garrancho 9293” adlı snipe sınıfı tekne ile Portekiz adına ilk defa dünya şampiyonluğunu elde ettiler. Düzenlenen beş yarış boyunca istikrarlı bir çizgi izleyen yarış takımı, yarış sonu sınıflandırmada yarıştıkları yelken sınıfında dünya şampiyonluğu elde ederek, farklı uluslardan 15 farklı yelken takımının önüne geçmesi başardı. 

 “Garrancho”yu Donatan Matins ve Lima

Yarışmanın sonucu Portekiz‘de büyük bir coşku ile karşılandı. Basın, Portekizliler ve devletin önde gelen yetkilileri şampiyon yelkencilere büyük bir ilgi gösterdiler ve sporcular, O dönem Portekiz Cumhuriyeti Devlet Başkanı olan General Craveiro Lopes tarafından “Spor Liyakat Madalyası” ile ödüllendirildi. 

Sporcuların Ülkeye Dönüşünde Karşılanması

Portekiz’e, Snipe Dünya Şampiyonluğunu kazandıran yelkenli “Garrancho”, Donanma Müzesi Galeotas Pavilyonu‘nda görülebiliyor.

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

Portekiz denizcilik tarihi ve kültürü üzerine önemli yapıtları bünyesinde barındıran ve düzenlemiş olduğu kültürel etkinliklere Denizci Toplum’da sıklıkla yer verdiğimiz Portekiz Deniz Müzesi 157. yıl dönümünü kutluyor.

Bir donama müzesi olmakla birlikte yalnızca donanma müzesi olmanın ötesine geçmeye çalışan kuruluş, denizciliği; askeri, tecimsel, balıkçılık ve diğer boyutlarıyla ele alarak geniş bir anlayış içinde kendisini konumlandırıyor.

Portekiz Kralı Luis I‘in girişimi ile 22 Temmuz 1863 tarihli buyruk ile Donanma Okulu’nun yanında kurulan Donanma Müzesi, temel olarak öğretim amaçlı bir işlev görmekteydi. Müzenin ilk koleksiyonunu oluşturmak amacıyla; Ajuda Sarayı‘nda bulunan,  daha önce Maria II tarafından Ulusal Muhafız Ordusu Kraliyet Akademisi‘ne bağışlanan gemi modelleri toplanmış; öte yandan koleksiyonun varsıllaştırılmasında Donanma Okulu’ndan alınan parçalar da katkı sağlamıştı.

Ailenin ikinci çocuğu olan I. Luis, deniz subayı olarak kendisine bir kariyer çizmişken; erkek kardeşinin erken ölümü, kendisinin gelecek planlarını tamamen bir köşeye atarak; Portekiz kralı olarak yeni bir yaşam çizgisi belirlemesine yol açmıştı. I. Luis‘nin sahip olduğu yüksek kültür ile bir araya gelen; donanmanın önemini gereği gibi takdir etmesini sağlayan derin anlayış gücü,  Donanma Müzesi’nin kendi yönetim döneminde ve genç yaşlarında kurulmasının nedenlerini anlaşılır kılmaktadır.

18 Nisan 1916’da Donanma Okulu’na ait olan Sala do Risco’da çıkan yangın, müze koleksiyonunda bulunan çok sayıda yapıtın yok olmasına neden oldu. Bu felakete ve Donanma Okulu’nun 1936 yılında Alfeite taşınmasına karşın müze, aynı yerde kalmayı sürdürdü. Henrique Maufroy de Seixtas’ın varsıl bir içeriğe sahip, olağanüstü bir koleksiyonu bağışlamasıyla, Donanma Müzesi, 1949 yılında Lizbon, Laranjeiras‘ta bulunan  Farrabo Kontları Sarayı‘na yerleştirildi.

Bununla birlikte bu saray, Müze açısından geçici bir barınma yeriydi; bu nedenle,  Donanma Müzesi’ni Jeronimos Manastırı‘na temelli taşınmasının olanaklı olup olmadığını incelemesi için 1954 ve 1956 yıllarında iki adet komisyon kuruldu.

1959 yılında yapılan bir değişiklikle müze yeniden düzenlenerek; Deniz Müzesi (Museu de Marinha) adını aldı ve 05 Ağustos 1962 yılında gerçekleşen yer değişimiyle; müze bugün de içinde bulunduğu nihai yapı olan Jeronimos Manastırı’na kavuşmuş oldu.

 

(Kaynak: ccm.marinha.pt)

 

Portekiz Deniz Müzesi, ilk okul öğrencileri arasında 500 yıl sonra… Sagres Okul Gemisi’nin Güvertesinde adlı bir öykü yarışması düzenliyor.

Ferdinand Macellan‘ın dünyayı dolaşmasının 500. yıldönümü nedeniyle düzenlenen edebiyat yarışması 1. 2. ve 3. sınıflarda öğrenim gören Portekizli öğrenciler arasında düzenleniyor.

“500 yıl sonra… Sagres Okul Gemisi’nin Güvertesinde” adlı yarışmada katılımcı öğrencilerinden kendilerini bu geminin bir mürettebatı olarak düşlemelerini ve bunu kaleme dökmeleri isteniyor.

Son başvuru tarihinin 20 Nisan 2020 olduğu yarışmanın sonuçları, Portekiz Donanma Günü olan 20 Mayıs’ın ertesi günü 21 Mayıs 2020 tarihinde düzenlenen bir törenle duyurulacak.  Açıklanan sonuçların ardından; başarılı bulunan 15 yazı, Portekiz Deniz Müzesi‘nde halka açık olarak sergilenecek.

Portekiz donanmasına ait olan Sagres Okul Gemisi, 5 Ocak 2020 tarihinde Lizbon’dan demir alarak Macellan‘ın rotasının yinelemek üzere denize açılmıştı. Mürettabatı 144 kişiden oluşan geminin, belirlenen rotayı 371 günde tamamlaması planlanıyor. Ancak gemi kaptanı Antonio Maurício Camilo‘nun belirttiğine göre bu rota %70 oranında Macella’nın rotasına uygun düşecek,  çünkü gemi, 2020 Tokyo Yaz Olimpiyatlarının düzenleneceği Temmuz ayı boyunca Macellanı’ın rotasında bulunmayan bu kentte demirleyecek.

 

(Kaynaklar: macaubusiness.com, ccm.marinha.pt, görsel: diariodorio.com)