“Tarihi Deniz Haritaları ve Akdeniz” sergisi, Uluslararası Hidrografi Teşkilatı’nın (IHO) 100. kuruluş yıldönümü etkinlikleri çerçevesinde Monako Yat Kulübü’nde 01 Nisan 2019 tarihinde gerçekleştirildi.

Türk denizcilik tarihi ve deniz haritacılığının tanıtımının yapıldığı serginin ana sponsorluğunu TINA Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfı üstlenirken, küratörlüğü TINA Mütevelli Heyeti üyesi ve İstanbul Deniz Müzesi eski müdürü Ali Rıza İşipek tarafından yerine getirildi.

UNESCO tarafından 2013 yılı, Piri Reis tarafından çizilen dünya haritasının 500. yılı dolayısıyla “Piri Reis Yılı”, 2014 yılı ise Matrakçı Nasuh’un vefatının 450. yılı nedeniyle “Matrakçı Nasuh Yılı” olarak ilan edilmişti. Bu nedenle “Tarihi Deniz Haritaları ve Akdeniz” sergisinde yer verilen parçalar, çoğunlukla Piri Reis ile Matrakçı Nasuh’u tanıtmaya yönelik yapıtlardan seçildi.

1.

Yalnızca Türk tarihine değil, aynı zamanda dünya denizcilik tarihine de damgasını vurmuş  ünlü Türk denizcisi, coğrafyacısı ve haritacısı olan Piri Reis, 500 yıl önce yorumladığı ve çizdiği haritaları ve özellikle de Kitab-ı Bahriye adlı yapıtıyla dünya denizcilik tarihinin öncüleri arasındadır. 

Barbaros Hayrettin Paşa,  1543-1544 yıllarında Fransa İmparatorluğu’na yardım etmek amacıyla Fransa kıyılarına seyir düzenlemiştir. Barbaros’un filosunda bulunan Matrakçı Nasuh ise 15 ay boyunca Türk donanmasının kaldığı ve seyir yaptığı kıyılarda Marsilya, Toulon, Nis (Nice) ve Antibes gibi Fransız limanlarını büyük bir doğruluk ve ustalıkla minyatürlerine resmetmiştir. Sergide Matrakçı Nasuh’a ait bu minyatürlerin yine İznik Çinisi üzerine aktarılmış olan örnekleri yer almaktadır.

Sergi açılışı, Monako Yat Kulübü’nde, Prens II. Albert’in katılımıyla ve Paris Büyükelçisi İsmail Hakkı Musa, Monako Fahri Konsolosumuz Dr. İlhami Aygün, T.C. 22. Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Metin Ataç, TINA Sualtı Arkeolojisi Vakfı Başkanı Oğuz Aydemir, TINA Yönetim Kurulu üyesi Enes Edis, IHO Direktörü E. Amiral Mustafa İpteş, Monako Protokolü ve diğer davetlilerin katılımı ile gerçekleştirildi.

Sergi sonunda Prens II. Albert’e altınla bezenmiş 18. yüzyıl Monako haritasının yer aldığı bir vazo ile sergi için Vakko tarafından özel olarak hazırlanmış olan ipek kravat ve fular hediye edilmiştir.

Ayrıca dünyada hidrografi bilimine büyük katkılar sağlamış olan Prens II. Albert’in dedesi olan Prens I. Albert’i ve yatı Hirondella II’yi betimleyen iki adet yağlı boya tablo Monako sarayına hediye edildi.

 

(Kaynak: tinaturk.org, görsel: denizkartalı.com)

 

Türkiye Sualtı Arkeolojisi Vakfı tarafından yayınlanan Denizcilik Arkeolojisi Dergisi‘nin 9. sayısı yayınlandı. Derginin bu sayısı ağırlıklı olarak Ege ve Kıbrıs toplumlarının Neolitik Dönemde gerçekleştirdikleri denizcilik etkinliklerine odaklanıyor.

Özellikle Türkiye çevresindeki denizlerde prehistorik ve protohistorik dönemler üzerine eğilen makalelerin yer aldığı dergide bu dönemde yaşayan toplulukların denizle olan çok yönlü ilişkileri değerlendiriliyor.

Dergide şu makaleler ve yazılar yer alıyor:

SUNUŞ – Oğuz Aydemir

EDİTÖR – Mehmed Bezdan, Çiler Çilingiroğlu

–Tatlısu – Çiftlikdüzü (Akanthou – Arkosykos): Kıbrıs Erken Neolitik Toplumu ve Deniz İlişkileri – Müge  Şevketoğlu

–Denizlerdeki Çiftçiler: Ege Adaları’nda Neolitik Çağ – Nikos Efstratiou

–Toplumsal Tarihin Küçük Bir Hareketi Olarak Tarih Öncesi Ege’de Deniz Kaynaklarından Faydalanma – Çiler Çilingiroğlu, Canan Çakırlar

-Sualtında Kalmış Neolitik Yerleşim Yerleri: Beşige ve Çevresinden Örnek Bir Araştırma – Nihan Kızıldağ, Harun Özdaş

Notlar: 

-Pesse Kanosu: Dünyanın En Eski Teknesi – Sanne Verhagen

-2017 Yılı Antalya ve Mersin Arkeolojik Kıyı ve Sualtı Araştırmaları – Hakan Öniz

Haberler: 

-Gemi İnşa Tarihi – Üçüncü Uluslararası Avrasya Gemicilik Tarihi Kongresi – Metin Ataç

-2. Sualtından Çıkan Eserleri Koruma ve Onarım Uygulamaları Atölyesi – Tuğba Ekmekçi Littlefield

-Icomos-Icuch “Sualtı Kültür Mirasının Korunmasında Farkındalık” Çalıştayı – Ceyda Öztosun

-Geçmişin Batık İzleri: Yenikapı Batıkları Maket Sergisi – Hilal Güler

Dergiye buradan ulaşabilirsiniz.