Joan Jonas’ın Prado Ulusal Müzesi’nde Gerçekleştirdiği “Karadan Uzaklaşmak” Adlı Performansı, Okyanuslara Bir Övgü Niteliği Taşıyor.
Joan Jonas’ın “Karadan Uzaklaşmak II” adlı sergisinin bir parçası olan çok katmanlı “Karadan Uzaklaşmak” adlı performansı, okyanuslara ve barındırdığı canlılara ve dirimselçeşitliliğe, sahip olduğu kırılgan ekolojik yapısına yönelik bir övgü niteliği taşıyor.
Jonas‘ın bizzat kendisi tarafından tüm dünyadaki farklı bölgelerden ve Nova Scotia‘ın kıyılarındaki akvaryumlardaki video çekimlerinden ve ayrıca bir beniz biyoloğu ve oşinograf olan arkadaşı David Gruber‘in kendisi ile paylaştığı videoların, tümünün kurgulanmasından oluşuyor.
1960’lı yıllardan günümüze performans, yerleştirme ve video sanatı alanlarında çığır açan işlere imza atan Joan Jonas, kendi kuşağının en tanınmış sanatçıları arasında yer alıyor. Sanatın sergievlerinin (sanat galerilerinin) kapalı oylumlarından (mekanlarından) çıkmasıyla, Jonas dansa, müziğe ve tiyatroya yakın çalışmalar üretmeye başladı. O günden beridir, sanatçı, insanın içinde yaşadığı çevre ile ilgili olan karmaşık sorunlarını ele alıyor. Özellikle Okyanus, Jonas‘ın çalışmalarında sürekli yinelenen bir konu olarak, çalışmalarının kalbinde bulunuyor.
Jonas‘ın imzası niteliğindeki; hareketlerden, canlı olarak eşzamanlı gerçekleştirilen çizimlerden, metin okumalarından ve video gösterimlerinden oluşan bileşenleri içeren performans boyunca, katışıksız güzelliğe ve ekolojik aciliyete yönelik yeni öyküler ortaya çıkıyor. Jonas‘ın bu anlatısına tanınmış besteci, yorumcu ve elektronik müzik sanatçısı olan Ikue Mori ve performans sanatçısı Francesco Migliaccio katılıyor.
Performans, Thyssen-Bornemisza Ulusal Müzesi’nde düzenlenen Jonas‘ın “Karadan Uzaklaşmak-II” adlı sergisinin bir ayağı olarak 26 Şubat 2020 tarihinde Prado Ulusal Müzesi’nin odioryumunda gerçekleştirildi.
Jonas’ın Geçmiş Yıllardaki Diğer Performansları
2003 tarihli “Vals” (Waltz) başlıklı videosu için gittiği Nova Scotia‘daki ormanların yanında bulunan kumsal, aynı zamanda sanatçının 1970’li yıllarda bu yana, her yıl yaz tatilini geçirmek için gitmeyi sevdiği bir yer. Arkadaşları ve kendilerine eşlik eden köpeği ile geldiği bu kıyıda Jonas, içinde maskların, bir asanın ve aynaların kullanıldığı bir dizi düşsel, soyut ritüellerden oluşan bu performans, usa (akla) okyanusları ve okyanusların ham ve kırılgan güzelliğini çepeçevre kuşatan antik dönemlere ait peri öykülerini ve mitleri getiriyordu.
New York, Long Island‘taki Jones Kumsalı’nda gerçekleştirilen “Kumsal Parçası” (1970), izleyicilerden çamurlu bir zemin üzerinde ayakta durmalarının istendiği; performans sanatçılarının kum tepeciklerinin içinde bir gözüküp bir kayboldukları, öte yandan beyaz bir spor maskesi giymiş, bir merdiven üzerinde ayakta duran, Jonas’ın elindeki ayna ile güneşin yansımasını izleyicilerin üzerine doğru yansıttığı bir performanstı.
2012 tarihli “Reanimation” adlı yerleştirmesinde Jonas, İzlanda ve Norveç coğrafi görünümlerine ve eski sagaların bu görünümleri betimlemelerine ayrıca şair Halldór Laxness‘in yazıları üzerine eğiliyor ve bu; havayı, toprağı, buzulları ve denizi anımsatan kaynaşma oluşturuyordu.
(Kaynaklar: tba21.org, museothyssen.org)
Joan Jonas’ın “Karadan Uzaklaşmak II” Adlı Sergisi, Thyssen – Bornemisza Ulusal Müzesi’nde
New York’lu sanatçı Joan Jonas’ın “Karadan Uzaklaşmak II “başlıklı sergisi, Madrid’teki Thyssen – Bornemisza Ulusal Müzesinde.
Serginin küratörlüğünü Stefanie Hessler gerçekleştiriyor.
Açılışı ilk olarak 2019 yılında, Venedik‘te bulunan Okyanus Oylumu‘da (Ocean Space) gerçekleştirilen sergi, New York‘lu sanatçı Joan Jonas‘ın TBA-21’in desteği ile dünyadaki akvaryumlarda ve Jamaika açıklarındaki sularda gerçekleştirdiği üç yıllık yoğun araştırma çalışmalarının sonuçlarından oluşuyor.
Jonas‘ın “Karadan Uzaklaşmak 2” adlı sergisi, okyanusların ongunsal, tinsel ve ekolojik mihenktaşı olarak, tarih boyunca kültürler üzerinde oynadığı role odaklanıyor. Madrid‘teki Prado Uusal Müzesi‘nde 26 Şubat 2020 tarihinde açılan sergi ise; yeni videolar, çizimler, yontular ve ses çalışmaları ayrıca performanslarla sanat izleyicilerinin karşısına çıkmıştı.
1960’lı yıllardan günümüze performans, yerleştirme ve video sanatı alanlarından çığır açan işlere imza atan kendi kuşağının en tanınmış sanatçıları arasında yer alan Jonas‘ın çalışmalarında okyanus sürekli yinelenen bir konu olarak karşımıza çıkıyor
“Karadan Uzaklaşmak II” okyanuslara ve içindeki tüm canlılara, biyoçeşitliliğe ve kırılgan doğasına bir övgü niteliği taşıyor. Jones‘un yeni çalışmaları, okyanusların derinliklerine dalarak, balıklarla birlikte yüzüyor ve gezegenin üçte ikisi kaplayan suküreyi yazılarında ve şiirlerinde baş köşeye koyan yazarların sözcükleriyle kendisini çepeçevre sarmalıyor. Sanatçı, Emily Dickinson ve Herman Melville gibi yazarların düz yazılarını ve şiirlerini Rachel Carson‘un ve St. Montogomery‘nin metinleriyle birleştirerek, dünyadaki akvaryumlarda ve denizlerde büyük çevre sorunlarının yaşadığı Jamaika‘da çekilmiş hareketli imgelerle bir araya getiriyor.
Kovid-19 nedeniyle Thyssen – Bornemisza Ulusal Müzesi şu anda kapalı. Daha önce 25 Şubat – 13 Eylül 2020 tarihleri arasında açık olacağı duyurulan “Karadan Uzaklaşmak 2” sergisi ve müzenin yeniden açılışı ile ilgili olarak yeni bir tarih henüz belirtilmedi.
(Kaynaklar: tba21.org, museothyssen.org)