İnebolu Kaymakamlığı’nın girişimiyle, tarihi belgelerden yararlanılarak, sekiz ay önce yapımına başlanan “Denk Kayıkları”nın bir örneğinin yapımı tamamlandı.

“Denk Kayıkları”, Kurtuluş Savaşında cephanenin ve askeri malzemenin Anadolu içlerine taşınmasında kullanılan İstiklal Yolu’nun başlangıç noktası olan İnebolu’da çok önemli görevler üstlenmişlerdi.

İstanbul’dan gemilere yüklenen binlerce ton silah ve cephane ile askeri malzeme, güvenli olduğu gerekçesiyle İnebolu’ya getirilmekteydi. Ancak iskelede yaşanan sorunlar nedeniyle limana yanaşamayan gemilerdeki cephane dolu sandıkların karaya aktarılmasını Denk kayıklarını kullanan İnebolulu kayıkçılar üstlenmişti.

Bir milletin bağımsızlığına giden yolda bu denli önemli bir işlevi yerine getirmelerine karşın; zaman içinde kullanım amacı ortadan kalkan tüm denk kayıkları, kullanılmaz hale gelmiş ve yavaş yavaş yok olmuşlardı. Bu durum ise; Kurtuluş Savaşına ve İnebolu tarihine ilişkin tarihsel anlatılarda var olan ancak yurttaşların ve genç kuşağın karşında sergileyebilecek bir örneğin dahi İnebolu’da bulunmaması gibi üzücü bir sonuca yol açmıştı. Her ne kadar günümüzde Denk Kayığının yalnızca bir örneği İstanbul Deniz Müzesi’nde sergileniyor olsa da böyle bir eksikliğin İnebolu’da giderilmesi amacıyla İnebolu Kaymakamlığı tarafından bir çalışma başlatılmıştı.

aa.com.tr

Kaymakam Baycar: Denk Kayığının yaptığı hizmet Kurtuluş Savaşı’nın kaderini değiştirdi.

İnebolu Kaymakamı Ahmet Vezir Baycar, “İnebolu Denk Kayığı, İnebolu’nun olmazsa olmazı. Kurtuluş Savaşı’nda, Milli Mücadele’nin cephaneye en fazla ihtiyaç duyduğu bir anda, imdadına İnebolu’nun denk kayığı locası yetişti. Bizim soydaşlarımızın, dindaşlarımızın göndermiş olduğu cephaneler İnebolu açıklarına gemilerle geldi. Gemiden limana yanaşması mümkün olmuyordu o dönemler, 100’e yakın denk kayığıyla limana kadar getirildi ve bu hizmet Kurtuluş Savaşı’nın kaderini değiştirdi.” dedi.

Kayığın projelerine ve eski görsellerine ulaşmak ve bir benzerinin İnebolu’da yapılabilmesi için kapsamlı bir araştırma gerçekleştirildi. Kayığın yeniden üretiminde gerçek örneğe bağlı kalındığı gibi döneminin geleneksel yapım yöntemleri kullanıldı.

Baycar, yaptığı açıklamada sekiz ay önce yapımına başlanan denk kayığının, boyanmasının ve kayık hakkındaki belgesel çekiminin tamamlanmasının ardından denize indirileceğini belirtti.

Aksoy: Normal bir tekne inşa etsek o bu kadar gurur vermez

Denk kayığını hiç bir maddi karşılık isteminde bulunmadan üreten tekne ustası Mehmet Aksoy da kayığı artık son dokunuşları yaptıklarını belirterek, “Mutluyuz tabii ki, İnebolu’ya böyle bir kayık kazandırdığımız için. Bir de normal bir tekne olsa, benim teknem gibi bir tekneyi inşa etsek o bu kadar bir gurur vermez. O tekneden yüzlerce var, binlerce var. Türkiye’de herkes yapıyor ama bunun bir önemi var. Kurtuluş Savaşı’nda kullanılmış, Milli Mücadele’de cephaneler taşınmış. İnsanlar buna önem veriyor.” ifadelerini kullandı.

(Kaynak: aa.com.tr)

Yönetmenliğini Yılmaz Kıvanç’ın gerçekleştirdiği “Heyamola-Çılgın İnebolulular” (2021) adlı belgesel, Kurtuluş Savaşı döneminde deniz yoluyla ilçeye gelen cephanenin Anadolu’da sürmekte olan Milli Mücadele’ye ulaştırılması için İnebolulu kayıkçıların ve ilçe halkının gösterdiği kahramanlıkları konu alıyor.

Anadolu’nun Kurtuluş Savaşı verdiği dönemlerde İnebolu’da geçen olayları anlattıklarını söyleyen Kıvanç, belgeseli şu sözcüklerle özetliyor: “Halime Çavuş’u anlatıyoruz, Denizci Rahime Kaptan’ı anlatıyoruz, Hamamcı Kadı Salih’i anlatıyoruz. Bir de 9 Haziran savunmamız var. Yunan gemilerinin İnebolu’yu tehdit ettiği, gelen mühimmatı teslim etmesini istediği, İnebolu halkının ise elinde olan imkanlarla Yunan gemilerine karşı çıktığı bir dönemi anlatıyoruz.”

aa.com.tr

Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü’nün desteğiyle çekilen ve belgeselde yer alan oyuncu kadrosunun tamamının İnebolululardan oluştuğunu belirten Kıvanç: “Hepsi hikayesini anlattığımız karakterlerin torunları. 1921 ruhunu 100 yıl sonra yansıtan belgeseli herkesin izlemesi için elimizden geleni yapıyoruz. İstiyoruz ki bu ruhu herkes görsün, izlesin. 1921 ruhu hala İnebolu’da yaşıyor. Bunu nereden anlıyoruz; belgeselde oynayan karakterlerden anlıyoruz. 180 kişilik oyuncu, halk kadrosundan bahsediyoruz. 100 yıl sonra bu yapılıyor, aynı aşkla, aynı sevgiyle, aynı ruhla, aynı tutkuyla. O dönemin insanlarının torunları böyle bir hikayeyi ortaya koyuyor. Bu, çok onur verici durum, hem benim hem de yaşadığımız topraklar açısından, aslında gelecek nesiller açısından da.” diyerek sözlerini sürdürdü.

“Heyamola-Çılgın İnebolulular”ın ilk gösteriminin geçen yıl ‘İnebolu Şeref ve Kahramanlık Günü’nün 100. yılında düzenlenen galada gerçekleştirildiğini söyleyen Kıvanç, belgeseli bu yıl ’12 Mart İstiklal Marşı’nın kabulü kapsamındaki etkinlikler çerçevesinde izleyiciyle yeniden buluşacağını belirtti.

Yapımın Künyesi:

Yönetmen: Yılmaz Kıvanç

Yapımcı: Halil Karadaş-Yılmaz Kıvanç

Görüntü Yönetmeni: Emre Pekçakır

Yönetmen Yardımcısı: Ömer Taha Çelik

Sanat Yönetmeni: Ertuğrul Aysel

Kostüm Sorumlusu: Sedef Aysel

Görsel Efekt: Doğuş Mınsın, Osman Okur

Kurgu: Bünyamin Bayansal, Doğuş Mınsın, Kurtuluş Yiğit Demiralp

Müzik: Tamer Süerdem

(Kaynak: aa.com.tr)