İstanbul Modern, ‘özen göstermek’ konusuna odaklanan ve yakın zamanda çevrimiçi olarak erişilebilen Uluslararası Sanatçı Filmleri’ni (Artists’ Film International) şimdi Beyoğlu’ndaki binasında düzenlenen sergiyle sanat izleyicilerinin karşısına çıkarıyor.

Sergide Patty Chang’ın 2016 tarihli “Gezgin Suyun Çağrısı Bölüm 1 & 2” başlıklı videoları ‘özen’ ve ‘yas’ tutma ritüelleriyle Fogo Adası’nın kıyısındaki bir balinanın cansız bedeni ile Özbekistan’daki Aral Gölü’nün yakınlarında karaya oturmuş bir balıkçı teknesi arasında kurduğu ilişkiyle; küresel egemenlerin yaşama yönelttiği yıkıcı davranış üzerine düşünmeye çağırıyor.

Londra’daki Whitechapel Gallery öncülüğünde 2008 yılında başlayan, dünyanın farklı coğrafyalarından sanatçıların videolarının, ‘canlandırma’larının (animasyonlarının) ve kısa filmlerinin yer aldığı, ‘Uluslararası Sanatçı Filmleri’, 22 sanat kurumunun ortaklığıyla sürdürülüyor. Bu kapsamda, video sanatıyla ilgili gerçekleştirdikleri araştırmaları, birbirleriyle paylaşan kurumlar, her yıl belirlenen bir tema çerçevesinde, ülkelerinden bir sanatçıyı ve gerçekleştirdiği çalışmayı seçerek, programa katılıyor. 

Program kapsamında içeriği İstanbul Modern’in küratöryel seçimiyle belirlenen sergide dokuz film gösteriliyor. Seçkide; Sena Başöz (İstanbul Modern, Türkiye); Thania Petersen (Bag Factory, Johannesburg, Güney Afrika); Clare Langan (Crawford Sanat Galerisi, Cork, İrlanda); Giulio Squillacciotti (GAMeC, Bergamo, İtalya); Himali Singh Soin (Project 88, Mumbai, Hindistan); Agnė Jokšė (CAC, Vilnius, Litvanya); Rehana Zaman (Whitechapel Gallery, Londra, Birleşik Krallık); Patty Chang (Ballroom Marfa, Teksas, ABD), Kiri Dalena (MCAD, Manila, Filipinler) yer alıyor.

ABD’li sanatçı Patty Chang’ın iki kanallı videosu “Gezgin Suyun Çağrısı Bölüm 1 & 2” birbirinde çok uzak iki farklı coğrafyada, siyasi ve ekonomik egemen yapıların yaşamın kendisinde yönelik doğrudan yok edici etkilerinin sonuçlarını kayda alıyor.

İlk video; Newfoundland‘ta eskiden bir balıkçılık merkezi olan ancak Morina balığı avcılığına yönelik olarak uygulanan federal moratoryum nedeniyle dağılan işkolunun bir zamanlar kümelendiği Fogo Adası‘nda kıyıya vurmuş bir sperm balinasını odağına alıyor. Balinanın artık cansız olan bedeni Kuzey Amerika’daki tecimsel balina avcılığı tarihini akla getiriyor. Sanatçı, bir nedenden ötürü yaşamını kaybetmiş bu deniz memelisini elindeki süngerle yıkarken görülüyor.

Diğer video ise izleyicileri; Sovyetler Birliği döneminde bölgedeki pamuk üretimini arttırmak için gerçekleştirilen yanlış sulama projelerinin sonucu olarak Özbekistan‘daki kurumuş Aral Gölü havzasına götürüyor. Chang, gölün kıyısında eskiden bir liman kenti olan Moynak‘ın buradaki canlı tecim yaşamının kanıtı olan, çöle dönüşmüş zeminde olanca yalnızlığı içinde terkedilmiş bir teknenin dış yüzeyini de benzer bir özen, göstererek fırça ile temizliyor. 

Sergi, 30 Eylül 2021 tarihine kadar İstanbul Modern’de görülebilecek.

(Kaynaklar: istanbulmodern.org, artreview.com, queensmuseum.org, pattychang.com)