Petroc Sesti ve Ruth Ganesh, tarafından kurulan, sanatçıları ve bilim insanlarını bir araya getiren “Platform Earth”, deniz karbonu yakalamaya yönelik geliştirilen projeleri destekliyor.
Platform tarafından oluşturulan ve tanınmış sanatçıların bağışlarıyla varsıllaşan “Karbon Koleksiyonu”nun bünyesine katılan yapıtlar, ‘mavi karbon’ deniz projelerine maddi katkı sağlaması için satışa çıkarılırken, yeni bağışlarla da içeriğini yeniliyor.
Oluşum, bugüne kadar özellikle Sussex Alg Yaşatma Projesine verdiği maddi destekle alglerle ilgili önemli bir başarı elde etti. Öte yandan Solent Kanalı’ndaki ekosistemin onarımını ve karbon tutma sorununu odağına alan çalışmaları destekleyen Platform Earth Honduras’taki Fonseka Körfezindeki mongrove bitki örtüsü onarım projesi için girişimlere başladı.
Amazon yağmur ormanlarının, ekosistemin varsıl çeşitliliğine ve karbon tutmaya olan katkısı herkes tarafından bilinen bir gerçektir. Öte yandan gezegenimizin sağlıklı işleyişinde, dünya okyanuslarının tabanlarında bulunan ve dünyadaki tüm kıyıların dörtte biri boyunca uzanan kahverengi deniz algler ormanları da eşit derece önemli bir görev üstlenmektedir. Kıyıda yaşayan benzerlerinde olduğu üzere, kahverengi sualtı algleri de ne yazık ki, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bulunuyorlar. Güney Avustralya ve Kuzey Kaliforniya bugüne kadar alg ormanlarını %95’in kaybetmiş durumda ve artan su sıcaklığı, deniz kirliliği ve bilinçsiz balık avcılığının oluşturduğu tehlikeli birliktelik tüm kıtalarda bu hızlı azalmanın gerçekleşmesine neden oluyor.
“Deniz ormanlarını oluşturan deniz algleri olağanüstü canlılardır. Bu bitkiler, dirimçeşitliliğin sualtındaki karşılığı olan Amazon ormanlarıdır ve aynı zamanda gezegenimizdeki en hızlı büyüyen canlılardır.” diyen sanatçı Petroc Sesti alglere ilişkin sözlerini şöyle sürdürüyor, “Suyun asitlik seviyesini azaltarak, oksijeni arttırmakta ve böylece karbonu sudan tam anlamıyla çekmektedir. Tüm bu yaptığı iyi şeylere karşılık olarak ise; gezegenden bir şey de almamaktadır. Zaten kökleri de bulunmamaktadır.”
2018 yılında Petroc Sesti ve koruma uzmanı Ruth Ganesh, “Platform Earth” adını taşıyan bir oluşumu yaşama geçirdiler. Sanatçıları ve bilim insanlarını bir araya getiren oluşum, sanat yapıtlarının satışından elde edilen gelirle, deniz karbonu yakalamaya yönelik geliştirilen projeleri desteklemeyi amaçlıyor. Platform Earth’un bu çalışmaları sayesinde, (özellikle Birleşik Krallık’ın güney kıyılarında, kapladıkları alanın % 4’ünü kaybetmiş olan) okyanus alg ormanları, eski yerlerine geri dönüyor.
Alglerin yeniden yetiştirilmesini ve tuttukları karbonu miktarının izlenmesini amaçlayan iki araştırma programını içeren Sussex Alg Yaşatma Projesine verdiği maddi desteğin yanında; Platform Earth, aynı zamanda Batı Sussex kıyıları açıklarında zararlı trol avcılığının yasaklanmasını sağlayan 2021’deki başarılı kampanyanın yürütülmesinde başat bir tol oynadı. Böylece burası Birleşik Krallık’taki koruma altındaki en büyük deniz alanı haline geldi. Geçen yıl, oluşum İngiltere ve Wight Adası arasındaki Solent Kanalı’ndaki ekosistemin onarımını ve karbon tutma sorununu odağına alan çalışmaları desteklemeye başladı. Sesti, “Bir kez korunup, onarımı sağlandığında; güney sahilindeki mavi karbon habitatları tek başlarına, Birleşik Krallık sanat endüstrisinin karbon ayak izinin oluşturduğu etkiyi giderme kapasitesine sahip” diyor.
Ayrıca Platform Earth, yalnızca İngiltere’nin kıyı bölgelerindeki denizlerle ilgilenmiyor. Oluşum, 2023 yılında Honduras’taki Fonseka Körfezinde 2.000 hektardan daha büyük bir alanı kaplayan geniş kapsamlı mongrov bitki örtüsü onarım projesi için de kollarını sıvadı. Sesti, bu projenin önemine,”mangrovların, yağmur ormanlarından dört kat daha fazla karbon tutuğunu” söyleyerek dikkat çekiyor.
Sanat yapıtlarının üretiminde kullanılan yenilikçi, karbon izi bırakmayan malzemeler
Platform Earth’ün çevre programını desteklemek için sanatçılar tarafından bağışlanan tüm yapıtlar, sürdürülebilirliğin ruhuna uygun olması için karbon izlerini azaltacak biçimde tasarlanmış, özel olarak üretilmiş geri dönüşümlü gereçlerden yapılıyorlar.
Tüm sanat yapıtları, MIT’deki ‘Graviky Labs’ tarafından, Hindistan-Delhi ve diğer kentlerdeki araba ekzostlarından, bacalardan ve jeneratörlerden çıkan dumanların toplanmasıyla elde edilen bir mürekkebin kullanıldığı Air-Ink adlı yöntemle üretildi. Oldukça köktenci (radikal) bir yaklaşım ürünü olan bu ürün, gövdesi, geri dönüştürülen plastiklerden yapılan kalemlerin içinde saklanıyor. Bu mürekkeplerin kullanım süresi ise; tek bir otomobilin 45 dakika içinde oluşturduğu hava kirliliğinin miktarına eşit. Ayrıca bu kalemler, kirliliği azaltması için; uçakla değil, gemi ile İngiltere’ye ithal ediliyor. Tüm bunlara ek olarak, Platform Earth’ün ‘Karbon Koleksiyonu’nda kullandığı kağıtlar da geri dönüştürülmüş ürünler olarak karşımıza çıkıyor. Kullanılan çerçeveler ise; FSC (Forest Stewardship Council) tarafından onaylanmış ahşaplardan kullanılarak yapılıyor.
thereefline.org
Petroc Sesti – ‘Okeanos’un Kalbi’ (The Heart of Okeanos)
Sanatçıların kullanabilecekleri sürdürülebilir gereçler üzerine yapılan araştırmalar sürüyor. Bu anlamda özellikle hem denizde hem de karada kullanılabilecek çimento benzeri bir madde olan CarbonXinc dikkat çeken yeni bir ürün olarak öne çıkıyor. Bu mucizevi ürün, atmosferdeki karbondioksidi emerek, katı bir hale dönüştürüyor. Sesti tarafından CarbonXinc kullanılarak yapılan ‘Okeanos’un Kalbi’ (The Heart of Okeanos) adlı sualtı yontusu, yakın zamanda Miami sahilinde yapılacak olan ReefLine sualtı yontu parkı ve yapay resifinin bir bölümünde yer alacak.
“Karbon Koleksiyonu“
Oluşumun “Karbon Koleksiyonu” ilk defa 2021 yılında düzenlenen Frieze Londra’da sergilenmişti. Sergide, çok sayıda sanatçının yanında Antony Gormley, Marina Abramovic, Rachel Whiteread, Cornelia Parker, Tracey Emin, Haroon Mirza ve Mark Wallinger gibi tanınmış adların 50’den fazla baskısı ve orjinal yapıtları, sanat izleyicileriyle buluşmuştu.
frieze.com
Es Devlin – Dünyanın Sonunu Gördüm’ (I Saw the World End)
Sanat yapıtları, Platform Earth’ün ‘mavi karbon’ deniz projelerine maddi katkı sağlaması için satışa çıkarılırken; bu arada yeni yapıtlar da süreli olarak “Karbon Koleksiyonu”na ekleniyor. Geçen yıl, sanatçı ve tasarımcı Es Devlin’in ‘Dünyanın Sona Erdiğini Gördüm’ (I Saw the World End) başlıklı, Air-Ink yöntemiyle kağıt üzerine yapılmış devasa 3 metre boyundaki yapıtı, Frieze Londra’nın giriş mekanında sergilenmişti. 2023 yılı koleksiyonunda; Brian Eno, Mark Wallinger ve Rachel Whiteread gibi sanatçılarında bağışları bulunmakla birlikte, ayrıca, Jonathan Yeo’nun Hollanda’ya ait, gelecekte su seviyesinin yükselmesi öngörüsüyle bir bölümün suyun altında kalmış olan haritasının betimlediği orjinal yapıt da yer alıyor.
Sussex’teki alglerden, Hindistan-Delhi’nin hava kirliği etkisindeki sokaklarına ve Honduras’taki mangrov’lara ve sürece katılan önde gelen sanatçıların atölyeleri ile birlikte, Platform Earth büyük amaçları olan bir girişim olarak karşımıza çıkıyor. Bu bağlamda oluşum kurucusu Sesti, ” Platform Earth, sanatçıları, karbonsuz sanat araçlarıyla donatarak, sergilerde ve etkinliklerde çevresel duyarlılıkları önceleyen yaklaşımlarıyla, sıfır atık elde etme yolunda, büyük ölçekte sanat ve endüstri için, çözüm odaklı kültür hareketi olmayı amaçlıyor.” sözcükleriyle geleceğe yönelik ulaşmak istedikleri hedeflerini özetliyor.
(Kaynak: theartnewspaper.com)