Tarihi Türk Yatlarını Konu Alan “İki Asırlık Gelenek: Devlet Yatlarımız” Sergisi, Rahmi M. Koç Müzesi’nde.

Koleksiyoner Erdem Cever tarafından hazırlanan “İki Asırlık Gelenek: Devlet Yatlarımız” sergisi Rahmi M. Koç Müzesi’nde açıldı.

Sultan Abdülaziz dönemi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında hizmet veren devlet yatlarının öyküsü aktaran sergi, gerçeğe uygun olarak betimlenen 24 adet tarihi yata ait yağlıboya resme yer veriyor.

19’uncu yüzyılın ortasından itibaren Avrupa hanedan ailelerinde moda olan ve giderek bir saygınlık ölçütüne dönüşen yatların, Osmanlı’daki karşılığını ve bıraktığı somut etkinin izini süren sergide yer verilen yatlara ilişkin olarak Cever: “Osmanlı’da Abdülaziz’den önceki dönemlerde hükümdarın kendi hizmetinde yatı yoktu. Gerektiğinde hükümdara tahsis edilen gemiler vardı, bunlar bazen savaş gemileri bazen de Tersane-i Amire’ye ait gemilerdi. İlk yat özelliklerini taşıyan gemi ise Mısır Hidivi’nin 1862 yılında Abdülaziz’e hediye ettiği, zamanının büyük ve gösterişli yatlarından Sultaniye idi. Bundan sonra denize ve gemilere tutkunluğu ile bilinen Abdülaziz İngiltere’ye peşi sıra birbirinin benzeri beş yat siparişi verdi: Talia, İstanbul, İsmail, Fuad ve İzzettin. Bunlardan rengi beyaz olan İstanbul, Harem’e tahsis edilmişti. Osmanlı’nın aldığı son büyük yat Ertuğrul’du ve ufak Söğütlü’yle birlikte Cumhuriyet döneminde de devlet yatı olarak hizmet vermişti. Atatürk’e alınan ve hâlâ faal olan Savarona ile artık denizlerimizde iki asra yakın süren bu hoş devir sona ermek üzere” ifadesini kullanıyor.

bayrakhaber.com

Çocuk yıllarından itibaren gemilere ilgi duyan ve gençlik yıllarında gezdiği gemileri konu alan broşürleri ve kartpostalları biriktiren Cever, ilerleyen yıllarda dünyanın hemen her ülkesinden gemiler hakkında bilgi ve görsel içeren 700 kitap topladığını belirtiyor.

Yazılı ve görsel nitelikteki tarihi belgelerde yer alan verilere uygun olarak gemi tabloları çizdiren Cever, gemileri konu alan tabloların gençler tarafından da ilgi görmesini umduğunu söylüyor.

Bu bağlamda Türk gemileriyle ilgili yağlıboya tablo sayısının Türkiye’de iki elin parmaklarını geçmediği saptamasında bulunan Cever, koleksiyonun gelişimini ve serginin kapsamını şu sözcüklerle aktarıyor: “İlk olarak Osmanlı döneminde ve Cumhuriyet yıllarında yolcu taşıyan 150 buharlı Türk gemisini çizdirdim. Böylece Türkiye’nin sivil denizcilik tarihinin görsel bir arşivini oluşturdum. “İki Asırlık Gelenek: Devlet Yatlarımız” sergisinde de 22 devlet yatının ve iki tane de anonim olarak geçen özel iki yatın aslına uygun tablosunu beğeniye sunduk. Yatlar çok güzel teknelerdir. 1860’lardan günümüzde devlet hizmetinde kullanılan irili ufaklı pek çok yat var. Tabii Abdülaziz dönemi yatçılık tarihimizde çok önemli bir yer teşkil ediyor. Özellikle 1865 sonrası en iyi tersanelerde özenle inşa edilmiş yatları bu sergide görmek mümkün.”

“İki Asırlık Gelenek: Devlet Yatlarımız” sergisi, Rahmi M. Koç Müzesi’nde 03 Şubat 2023 tarihine kadar görülebilecek.

(Kaynak: bursahakimiyet.com.tr, bayrakhaber.com, rmk-museum.org.tr)