“Elimar” (1889) adlı yağlıboya tablonun uzun zamandır kayıp olan bir Van Gogh tablosu olabileceği düşünülüyor. Yapıt, Minnesota’da ikinci el eşya satışından adlı açıklanmayan bir antika koleksiyoncusu tarafından 50 dolardan daha düşük bir fiyata satın alınmıştı.
Yapıtın yeni sahibi New York merkezli sanat araştırma şirketi LMI Group International tarafından farklı uzmanlık dallarından bilim insanlarıyla oluşturulan kurulun hazırladığı rapor, yapıtın Van Gogh’a ait olduğunu ileri sürüyor.
Tablo, sanatçının Mayıs 1889 ile Mayıs 1890 arasında Fransa’nın Saint-Rémy-de-Provence kentindeki Saint-Paul psikiyatri sanatoryumunda bulunduğu sırada yapmış olduğu düşünülüyor. Van Gogh burada kaldığı süre içinde, aralarında; “Badem Çiçeği” (1890), “Süsenler” (1889) ve “Yıldızlı Gece” (1889) gibi başyapıtların da bulunduğu yaklaşık 150 tablo boyamıştı.
Elimar adlı yapıtta; çenesinde beyaz sakalı bulunan, pipo içen orta yaş üstü bir balıkçı, sanatçı tarafından ıssız bir sahilde ağını onarırken betimlenmiştir. Tablonun adının “Elimar” olduğunun düşünülmesinin nedeni ise; bu sözcüğün resmin sağ alt köşesine yazılmış olması gösteriliyor. LMI Group International tarafından yapılan açıklamada yapıt, Danimarkalı sanatçı Michael Ancher’in (1849-1927) bir tablosunun Van Gogh tarafından yapılan bir yorumu olduğu belirtiliyor.
Tablonun Van Gogh’a ait olduğu kabul edilmemesine karşın “LMI” şirketi tersini düşünüyor
Amsterdam’daki Van Gogh Müzesi daha önce, Aralık 2018’de önceki sahibi tarafından yapılan başvuruyu, Elimar’ın Van Gogh’a ait olmadığını belirterek, kabul etmemişti. Ancak, tabloyu 2019 yılında açıklanmayan bir fiyat karşılığında antika koleksiyoncusundan satın alan LMI Group International, bunun tam tersini savunuyor.
Şirket, tabloyu değerlendirmek üzere, kimyagerler, küratörler ve patent avukatları da dahil olmak üzere çeşitli alanlardan yaklaşık 20 uzmandan oluşan bir ekip kurmuştu. Çalışmanın sonucunda 458 sayfalık ayrıntılı bir rapor ortaya konuldu.
Sanat tarihinden teknik değerlendirmelere kadar geniş bir kapsamda ortaya konulan rapor bazı ilgi çekici ayrıntıları ortaya koyuyor. Örneğin, Güzel Sanatlar Bilimsel Analizi Başkanı Jennifer Mass, Elimar’ın pigmentlerini ve liflerini incelerken, tuvalin iplik sayısının van Gogh’un zamanında yapılanlarla ve eseri boyamak için kullanılan pigmentlerle -biri dışında- eşleştiğini saptadıklarını belirtirken bir diğer uzmanlık alanından bilim insanı, tablonun kayıt dışında kalmasının nedenini “Van Gogh’un pek çok eserini kaybettiği, eserlerini arkadaşlarına verdiği ve çalışma olarak gördüğü hiçbir eser konusunda özellikle dikkatli olmadığı bilinmektedir” değerlendirmesini yaparak savlıyor.
LMI Group Operasyon Yöneticisi Maxwell L. Anderson yaptığı açıklamada, “Bu özgün tablo üzerinde yapılan analiz, van Gogh’un eserlerine, özellikle de diğer sanatçıların yapıtlarını yorumlama uygulamalarıyla ilgili olarak yeni bir bakış açısı sağlıyor” diyerek sözlerini şöyle sürdürüyor, “Bu dikkat çekici benzerlik, van Gogh’un mektuplarında ve sanatında sıkça ele aldığı bir kavram olan, yinelenen kefaret temasını somutlaştırıyor. Elimar aracılığıyla van Gogh bir tür ruhani otoportre yaratarak izleyicilerin ressamı hatırlanmak istediği gibi görmelerini sağlıyor.”
Hazırlanan raporda, yapıtın van Gogh’un elinden çıktığı yönünde ikna edici saptamalar bulunuyor olsa da tablonun Van Gogh Müzesi tarafından resmi olarak tanınması gerekiyor. Uzmanlar “Elimar”ın ileri sürüldüğü üzere gerçek bir Van Gogh tablosu olduğu kabul edilirse; yapıtın yaklaşık değerinin 15 milyon dolar olacağını belirtiyorlar.
(Kaynak: artnews.com, cnn.com)