İzmir’in Dikili ilçesinde 2020 yılında denizin altında bulunan kalıntıların, M.Ö.4000 yıllarında Akalılar tarafından kurulan Antik Atarneus Kentinin limanına ait olduğu belirlendi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı İzmir 2 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından limanın bulunduğu bölge 1’inci derece sit alanı ilan edildi.

Bilgisayar mühendisi Denem Orhun tarafından, 2020 yılında tatile geldiği Dikili ilçesinde dalış yaparken bulunan kalıntıların resmi makamlara bildirilmesinin ardından, buluntuların Akalılar tarafından kurulan, tarihi M.Ö 4000 yıllarına kadar giden Atarneus Antik Kenti’nin limanına ait olduğu belirlendi.

İsmetpaşa Mahallesi Kabakum Yolu mevkii sahilinde dalış yapan Orhun, su altında tarihi bir yapıya ait olabileceğini düşündüğü yuvarlak kolonlarla karşılaştı. Drone ile görüntülerini çekip, bulgularını Bergama Antik Kenti kazı ekibinden Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güler Ateş ile İzmir Bergama Müze Müdürlüğü’ne bildiren Orhun, “Bir yıl süren araştırmalar sonucunda buranın antik liman olduğu ortaya çıktı. Antik limanın girişi tam olarak doğuda. Doğu-batı aksına yerleşmiş; tripartite kolonlu bir portico var. Apsis açık deniz tarafında. Bunun üzerine biraz daha yazıştık ve 1 yılın sonunda Atarneus’un Antik Limanı olarak tescillendi.” dedi.

Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Güler Ateş de yaptığı açıklamada, limanın  Bizans ve Osmanlı dönemlerine kadar kullanılmış olduğunun anlaşıldığını belirtti.

Resmi Gazete’de yayınlanan kararda, “Söz konusu liman kalıntısının bulunduğu alanın 1’inci derece arkeolojik sit olarak, ekli 1/25000 ölçekli haritada sınırları ve koordinatları belirtildiği şekliyle 2863 sayılı yasa kapsamında tescil edilmesine, ekli sit fişinin uygun olduğuna karar verildi” denildi.

Limanda, antik dönem sonrasındaki tektonik hareketler sonucunda oluşan topografik değişikliklerden sonra bile liman faaliyetlerinin sürdürüldüğü; günümüzde ise Kabakum yolu mevkii sahilindeki limanın, tapulama harici alanda, geç antik döneme tarihlenen bu mimari buluntunun artık deniz altında kalan ve üç bölüme sahip olan iskele biçimindeki bir liman kalıntısını olduğu belirtiliyor.

Kısaca Dikili

M.Ö.4000 yıllarında Akalılar tarafından merkezi Dikili yakınlarındaki Ağılkale’de kurulan ilk kent devleti. Yerleşim alanın çevresinde bulunan pınarlar ve sıcak su kaynaklarına atfen; kente kutsal kaynak, ana tanrıça kaynağı anlamına gelen “Atarneus” adı verilmiştir. Klasik felsefenin büyük adı Aristoteles, yaklaşık 2400 yıl önce felsefeye temel olan önemli eserlerinden bir bölümünü, günümüzde ‘Aristoteles tepesi’ olarak da bilinen Atarneus’ta yazmıştır.

(Kaynaklar: izmir-dikili.bel.tr, denizhaber.net, ntv.com.tr)