Anton Dvorjak’ın “Rusalka” adlı operası, Tatjana Gürbaca yönetiminde Norveç Ulusal Opera ve Balesi tarafından Operean’de sahneleniyor.

Andersen’in “Küçük Deniz Kızı” öyküsünden esinlenilerek vücuda getirilen operada, bir prense aşık olan mitolojik bir karakterin, insan doğasıyla yüzleşmesi aktarılıyor.

İlk olarak Orta Çağ’da ortaya çıkan Deniz Kızı söylencesi, Romantik Dönem’e gelindiğinde giderek artan büyük ilgiyle karşılanmış, özellikle, 90’larda Disney tarafından yapılan çizgi film uyarlamasının ardından daha geniş bir bilinirlik ve ün kazanmıştı. Avrupa dillerinde farklı şekilde anılan bu düşsel karakter, Fransızca’da “melusine”, Almanca’da ise “undine” olarak adlandırılırken; Doğu Avrupa’da “Rusalka” adıyla anılmaktadır.

Çek besteci Anton Dvorjak’ın ilk gösterimi 1900’lerde yapılan “Rusalka” başlıklı 3 perdelik operasında anlattığı masal, H. C. Andersen’in ‘Küçük Deniz Kızı’ adlı yapıtından esinlenilmiş bir yapıt. Aşığın özlemini ve aşkın olanaksızlığını, varsıl bir müzikal düzenlemeyle betimleyen “Rusalka” her ne kadar Wagner’in “Tristan ve Isolde”‘ operasını anımsatıyor olsa da, Dvorjak’ın yapıtının ortaya koyduğu genel görünüm, Slav halk müziğinin tınılarını taşıyor olmasıyla; farklılaşmaktadır.

Sinopsis

Rusalka’nın bir sırrı vardır. Yaşadığı göle zaman zaman gelen bir prense aşık olmuştur. Bu nedenle bir insana dönüşmek ve ona kavuşmak istemektedir. Sırrını açtığı su ruhu, ona insanların kötücül doğasından söz eder ancak bu Rusalka’yı arzusundan caydırmaz. Bu düşünü gerçekleştirmek için kendisini bulduğu yaşlı cadı Jezibaba bu isteği gerçekleştireceğini söyleyerek, ondan bir fedakarlık ister: Rusalka’nın sesi… Jezibaba, su perisini bir konuda daha uyarır. Eğer prens tarafından reddedilirse, Rusalka sonsuza kadar lanetlenecek ve prens de ölecektir. Rusalka, tüm bunları kabul ederek, acı verici dönüşüme rıza gösterecektir.

Ormanda Rusalka ile karşılaşan prens ondan çok etkilenir ve onu sarayına götürür. Ancak prens, bir prensese aşık olunca, artık Rusalka’yı görmezden gelmeye başlar. Prensese evlenme teklif ettikten sonra, aniden sağlığını bozan bir büyünün etkisi altına girer ve konuklardan bu büyüyü bozmak için yardım ister.

Bu yaşadıklarının ardından hayal kırıklığına uğrayan Rusalka’nın artık tek istediği ait olduğu su dünyasına geri dönmektir. Ježibaba ona tek çıkış yolunun prensi öldürmek olduğunu söyler. Rusalka bunu reddeder.

Prensin yakaladığı hastalığın etkileri kendisini iyice göstermeye başlamıştır. Hizmetkarları Ježibaba’dan yardım isterler, ancak bekledikleri yardımı ondan alamazlar. Prens, Rusalka’yı aramak için ormanda dolaşır ve ondan ölüm öpücüğünü vermesini ister. Prens bu son isteğini yerine getiren Rusalka, artık ebedi kaderiyle artık yüzleşecektir.

“Rusalka”, 24 Ağustos – 09 Eylül 2025 tarihleri arasında Oslo Opera Binası’nda izlenebilecek.

(Kaynak: operaen.no)